Wszystkie zasady współpracy między pracownikiem i pracodawcą są zawarte w umowie o pracę. Musi ona zostać podpisana przez obie strony. Prawa i obowiązki ma tu zarówno pracodawca, jak i pracownik. Obie strony muszą się z zawartej umowy wywiązywać. Wszelkie odstępstwa od umowy mogą mieć takie lub inne konsekwencje. Jednym z podstawowych punktów umowy o pracę jest ten dotyczący wynagrodzenia.
Pracodawca ma prawo zaproponować pracownikowi konkretną kwotę, jednak ma do dyspozycji pewne widełki. Najistotniejsze jest tu minimalne wynagrodzenie 2022, poniżej którego pracodawca nie ma prawa zejść. Wynagrodzenie minimalne co pewien czas jest podwyższane odgórnie, przez państwo. Chodzi tu przede wszystkim o to, aby brać pod uwagę inflację i koszty życia. Płaca minimalna powinna bowiem wystarczyć na opłacenie podstawowych rachunków związanych z życiem (czynsz, gaz, prąd, woda, itd.) oraz na inne podstawowe potrzeby, jak jedzenie.
Oczywiście, jeśli ktoś pracuje na część etatu, otrzyma wynagrodzenie wyliczone proporcjonalnie do wielkości wymiaru etatu.
Więcej: https://www.bankier.pl/smart/minimalne-wynagrodzenie-najnizsza-krajowa-netto-i-brutto
Zawsze warto obserwować zmiany zachodzące w wielkości najniższego wynagrodzenia. Po jego podniesieniu, można bowiem zwrócić się do pracodawcy z zapytaniem o podwyżkę, jeśli wciąż pracuje się za tzw. najniższą krajową. Pracodawcy często uzależniają podwyżki, które nie wynikają z awansu, właśnie od zmian w kwocie najniższego możliwego wynagrodzenia.
Dlatego właśnie od czasu do czasu warto sprawdzić, ile wynosi wysokość minimalnego wynagrodzenia w danym momencie oraz czy jest zapowiadana jego podwyżka. Dane akie można znaleźć na własną rękę. Wiarygodne dane związane z najniższym wynagrodzeniem podają portale o tematyce pracy, zatrudnienia, czy podatków. Jeśli jedno źródło nie jest dla kogoś wystarczająco wiarygodne, można porównać udostępniane przez nie informacjami z danymi z kilku innych źródeł.
Trzeba też pamiętać, że istnieje różnica między minimalnym wynagrodzeniem brutto i minimalnym wynagrodzeniem netto. Brutto zawiera w sobie wszelkie składki i podatki, np. składkę zdrowotną, na ubezpieczenie społeczne itd. Netto to kwota otrzymana po odliczeniu wszystkich składek i podatków.
Trzeba też pamiętać, że nawet jeśli pracownik, który ma już określony staż pracy, zaczyna pracę u nowego pracodawcy – i znów zaczyna od najniższej krajowej – zostanie mu do tego doliczone tzw. stażowe. Wylicza się je na podstawie liczby już przepracowanych lat u poprzednich pracodawców. Dlatego warto mieć zawsze wszystkie świadectwa pracy. To najlepszy sposób, aby szybko udowodnić, że pracowało się wcześniej przez konkretną liczbę lat na umowę o pracę. I nieważne, czy zostały one przepracowane u jednego, czy kilku pracodawców.
Minimalna pensja nie może zawierać np. nagrody jubileuszowej, wynagrodzenia za pracę w godzinach nocnych oraz odprawy.
Zdarza się, że z różnych względów wynagrodzenie w danym miesiącu może opiewać na kwotę niższą od najniższej krajowej. Bywa tak np. jeśli pracownik nie otrzyma premii wliczanej do podstawowego wynagrodzenia. W takich sytuacjach pracodawca musi pracownikowi wynagrodzenie wyrównać do wysokości zgodnej z obowiązującą najniższą rajową pensją, bo tak stanowi prawo. Kwota najniższego krajowego wynagrodzenia jest zapewniana pracownikom prawnie.
Jako, że kwota najniższej krajowej zmienia się w ostatnich latach przynajmniej raz na rok, warto sprawdzić, ile wynosi aktualnie najniższa krajowa netto i brutto. Obecnie, czyli w 2022 roku minimalne krajowe wynagrodzenie brutto wynosi za pełny etat 3010 zł oaz odpowiednio za:
– 3/4 etatu: 2 257,50 zł;
– 2/3 etatu: 2 006,66 zł;
– 1/2 etatu: 1 505 zł;
– 1/3 etatu: 1 003,33 zł;
– 1/4 etatu: 752,50 zł..
Jeśli chodzi o kwotę netto, to w przypadku pełnego etatu wynosi ona 2363 zł.
Z najniższą krajową wiąże się też najniższe wynagrodzenie godzinowe i jest to obecnie 19,70 brutto, czyli 13,91 zł netto za godzinę.
Najniższą pensję krajową otrzymuje spory odsetek osób czynnych zawodowo. Niewielu z nich może liczyć na podwyżkę wynikającą z przyczyn innych, niż prawne podwyższenie minimalnego wynagrodzenia. Czy pensja taka wystarczy na podstawowe potrzeby? Z tym bywa różnie, jednak sporo zależy od wielkości inflacji i szybkości jej wzrostu. Nic więc dziwnego, że sporo ludzi podejmuje dodatkową pracę np. na umowę zlecenie, czy o dzieło.
Nie jest możliwe, aby w każdej firmie cały zespół mógł awansować i dostawać regularnie nie tylko nagrody lub premie, np. za dobre wyniki w pracy, ale też regularne otrzymywać podwyżki.
Zdarza się, że po kilku latach pracy za najniższą krajową – rosnącą wprawdzie co roku, ale jednak wciąż najniższą możliwą – pewna część osób decyduje się założyć własną firmę lub pracować jako freelancer. Czy jest to opłacalne? Sporo zależy od samego pomysłu na biznes, ale też od wytrwałości i predyspozycji konkretnej osoby. Nie każdy może być sam sobie szefem, aby regularnie zarabiać na życie.
Czy minimalne wynagrodzenie 2022 zapewnia pracownikom minimalne godne życie? Czy – aby umożliwić ludziom przeżycie – na skutek rosnącej inflacji powinno ono być podnoszone częściej?
